Weet jij hoe je vetcellen loslaat? Ik niet! Ik weet wel dat vetcellen vanzelf loslaten door regelmatig te bewegen en gezond te eten. Iets soortgelijks gaat ook op voor het loslaten van spanning. In plaats van ons te concentreren op hoe we spanning los kunnen laten, is het effectiever om een proces in gang te zetten, waardoor het loslaten van spanning vanzelf gaat.
Als je in een tennisbal knijpt voel je na een tijdje dat de spanning in je hand en onderarm toeneemt. Stel je nu eens voor dat je heel de dag een tennisbal stevig in je hand vast hebt geklemd. Dit levert een oncomfortabel gevoel op en kan uiteindelijk zelfs pijn veroorzaken. Zo werkt het ook met mentale en emotionele spanning. Als we dit soort spanningen vasthouden wordt het na een tijdje ook oncomfortabel. Hoe laat je een tennisbal los? Simpel. Je ontspant je vingers en het loslaten gebeurt vanzelf. Het is niet iets wat je bewust doet, maar een gevolg van het ontspannen van de vingers.
Zo werkt het ook met onze geest. Het vasthouden van een gedachte is op zich geen slechte eigenschap. Het is een kwaliteit, een gave. Vasthouden helpt ons om te focussen, onszelf diep te concentreren. We bijten ons ergens in vast om zo resultaten te produceren. Er ontstaat pas een probleem wanneer jouw denken onafgebroken door blijft gaan. Het denken wordt dan onophoudelijk; je weet niet waar de ‘stop-knop’ zit. Jij controleert niet je denken, maar het denken controleert jou.
Zeventien manieren om spanning los te laten
In deze blog deel ik zeventien inzichten die je helpen om je energie te laten stromen en spanning los te laten. Misschien komen sommige inzichten wat soft op je over, maar vergeet niet: ‘Het zijn de softe zaken die de harde resultaten mogelijk maken.’ Topprestaties komen namelijk niet zomaar aanwaaien; deze vragen om focus en inspanning, ieder dag weer.
- Observeer je gedachten
Een gedachte krijgt alleen betekenis als jij haar die geeft. Wat is een gedachte zonder betekenis? Niets, want er is geen energie en geen voeding die haar in leven houdt. Door het gedachteproces te observeren zal je merken dat er tussen de ene en de andere gedachte een ruimte ontstaat. Het zijn deze gedachteloze ruimtes die het mogelijk maken dat we innerlijke stilte en vrede ervaren. Je zal merken dat er in deze stille ruimtes geen spanning bestaat. - Voel je emoties en fysiek ongemak
Het zit in onze natuur om pijn te vermijden en onszelf te richten op zaken die prettig aanvoelen. Maar juist het niet willen voelen van emoties of fysieke pijn houdt het ongemak in stand. Haal je maar eens een situatie voor de geest waarin je bang, boos of gefrustreerd was (of misschien ben je dat nu wel). Waar voel je de emotie in je lichaam? Uit deze spanning zich in je buik, op je borst of voel je misschien een verkramping in je keel? Ga na wat je voelt zonder te oordelen. Blijf met je aandacht bij dit gevoel. Wat voel je? Houd deze aandacht net zolang op het ongemak als jij wilt. En nee, niet elke pijn gaat direct weg. De fysieke pijn van een breuk verdwijnt bijvoorbeeld niet door tien minuten je aandacht erop te vestigen. Maar heftige emoties die fysiek ongemak veroorzaken nemen wel direct in kracht af door te voelen. - Beweeg
Wandel, fiets, loop, dans. Zoek uit hoe jij graag fysiek in beweging komt. Je las net al dat vetcellen automatisch loslaten als je gaat bewegen. Na een dag geconcentreerd werken ervaar ik regelmatig spanning in mijn lichaam. Als ik dan mijn hardloopschoenen aantrek, een uurtje ga hardlopen en daarna een douche pak, voel ik me een totaal ander mens. De spanning heeft mijn lichaam verlaten. Ik voel me lichter, fitter en vitaler. Dit proces werkt ook uitstekend als je vastzit in een creatief proces of heftige emoties ervaart. Lichaam en geest zijn aan elkaar gekoppeld: door fysiek in beweging te komen, kom je ook geestelijk in beweging. Het is alom bekend dat wandelen in de bossen een mens goed doet. Je komt tot rust, bent één met de natuur, en vanuit deze harmonie ontstaan er spontane, waardevolle inzichten in je geest. Je creëert ruimte in je hoofd door in beweging te komen. Onderzoek welke vorm van beweging jou helpt om spanning los te laten. - Voer een goed gesprek
Relatieproblemen, persoonlijke angsten, een conflict met je leidinggevende of bemoeizieke ouders – een gesprek voeren kan een geweldige manier zijn om zaken te verhelderen, de lucht te klaren en uiteindelijk zaken los te laten. Vaak ontlopen we de ander en zijn we bang voor de consequenties van een gesprek. Houd ik mijn baan wel? Blijft mijn partner wel bij me? Ik weet niet wat ik moet zeggen. Het zijn allemaal gedachten die ons ervan weerhouden om een gesprek te voeren. Ken jij het spreekwoord ‘iets op het hart hebben’? Weet je ook wat voor opluchting een goed gesprek kan geven? Je hart en de druk op je borst voelen letterlijk lichter aan. Een goed gesprek lucht op, je laat letterlijk spanning los. Is het zo simpel? Ja, het is zo simpel. Alleen je moet het wel doen! - Stel de juiste vragen
Hoe kan het stellen van de juiste vragen helpen om spanning los te laten? Dit is de toegevoegde waarde van een goede coach, collega of vriend. We staren ons blind op een creatief project, we zitten vast op een prestatieniveau of relaties lopen niet lekker. Zeg eens eerlijk: hoe vaak heb je antwoorden bedacht die geen oplossing voor je probleem bleken te zijn? Dit komt doordat je je zaken vanuit je eigen (subjectieve) perspectief bekijkt. Je kijkt steeds op dezelfde manier naar hetzelfde probleem. Ga je anders kijken, dan komen er alleen daardoor al andere antwoorden op je pad. Stelt iemand je de juiste vragen, dan ga je de dingen in een ander perspectief zien en laat je automatisch je oude gedachtepatronen vallen. Je hoeft daar niets voor te doen: ze verdwijnen doordat je een nieuw perspectief hebt, waardoor het oude niet meer belangrijk voor je is. Herinner jij je een situatie waarin je door een goede vraag compleet anders naar een uitdaging ging kijken? En kwamen er hierdoor ook andere antwoorden op je pad? Stel jezelf de juiste vragen of zoek mensen die je daarbij helpen. Je zult zien dat je gedachten loslaat op een manier die je niet voor mogelijk hield. - Herfocus jezelf
Herfocussen is een belangrijke mentale vaardigheid die je helpt om je aandacht te richten op het huidige moment of op de taak die voor je ligt. Als we met onze gedachten afdwalen naar het verleden of de toekomst, bedenken we allerlei doemscenario’s. Stel je voor dat je een levensgevaarlijke hartoperatie ondergaat en dat de chirurg in zijn gedachten al aan het ontspannen is in zijn vakantiehuisje met een heerlijk glas wijn. Dan zou het niet goed aflopen met je. Het zit in onze natuur om op meerdere dingen tegelijk te letten. Om te screenen of de omgeving nog wel veilig voor je is; het is een overlevingsmechanisme, dit zit in onze oergenen. Maak jezelf de vaardigheid eigen om je aandacht te richten op de taak die nu voor je ligt. Door dit te doen, laat je het vakantiehuisje en het glas wijn automatisch los. Herfocus je op de taak die voor je ligt en de rest verdwijnt uit beeld. - Manage je innerlijke dialoog
Veel mensen praten zichzelf een schuldgevoel aan. Dit houdt niet alleen negatieve zaken vast, maar geeft ook voeding aan nieuwe negatieve patronen. Zelfkritiek is een van de voornaamste oorzaken voor het feit dat we dingen niet loslaten. Stel je een voetballer voor die net drie belangrijke kansen heeft gemist. Misschien raakt hij gefrustreerd, wordt hij boos vanbinnen en start hij een dialoog met zichzelf. Hij denkt: het is vandaag niet mijn dag, ik ben niet scherp genoeg, het publiek leidt me af, mijn tegenstander is te sterk, dit is niet mijn wedstrijd, ik ben niet goed genoeg. Voordat je het weet, praat je jezelf met zo’n negatieve gedachtegang helemaal de grond in. Het helpt je echt niet om beter te presteren. Ze hebben oud-voetballer Alan Shearer ooit gevraagd wat hij dacht als hij een belangrijke kans miste. Het enige wat ik denk is: ‘de volgende gaat er wel in’, zei Shearer. Je kunt jezelf trainen om een gedachte te herhalen wanneer het even tegenzit. Observeren wat er zich in je hoofd afspeelt en dit vervolgens op de juiste manier verwerken is enorm belangrijk. Om optimaal te presteren is het noodzaak dat je voeding geeft aan gedachten die je sterker maken, niet zwakker. - Vergeef jezelf en anderen
Het is makkelijk om je tegen een persoon of situatie negatief op te stellen, maar het vraagt kracht om iemand te vergeven (inclusief jezelf). ‘Haat eet de ziel van de hater op, niet van degene die gehaat wordt’, sprak holocaust overlever Alice Herz-Sommer ooit. Vergeven werkt net als het loslaten van een tennisbal: als je ontspant gaat het loslaten vanzelf. Vergeven is loslaten. Vergeven betekent niet dat hetgeen wat gebeurt oké is en het betekent ook niet dat een bepaald persoon nog welkom is in je leven. Vergeven betekent dat je vrede hebt met de pijn en dat je bereid bent om deze los te laten. Vergeven is geen zwakte, maar pure kracht. Zeg het gewoon hardop tegen jezelf: ‘Ik vergeef mezelf en ik vergeef (naam persoon)!’ Voel het nu! - Haal bewust adem
Ademen is leven! We kunnen spanning loslaten door diep vanuit onze buik adem te halen. Goede ademtechnieken helpen je om direct gecentreerd te zijn in het moment. Als we veel spanning ervaren, kunnen we in een vecht- of vluchtmodus komen. We schakelen over op de borstademhaling, waarmee we onze ledematen van extra zuurstof voorzien. Zo bereidt het lichaam zich voor op vechten of vluchten. Als je merkt dat het stressniveau zo hoog wordt dat je in een vecht- of vluchtmodus komt, haal dan diep adem. Emoties als boosheid, frustratie en irritatie kunnen dan niet overleven. Deze emoties zijn gekoppeld aan de borstademhaling. Het is waanzin om tijdens een voetbalwedstrijd in een vechtmodus te komen, want je gaat dan domme overtredingen maken en schat situaties volkomen verkeerd in. Toch gebeurt het wekelijks bij de professionals. Veel mensen halen structureel adem vanuit de borst, omdat ze met veel onverwerkte pijn rondlopen. Het lichaam genereert hierdoor automatisch spanning, omdat het denkt dat het in een vecht- of vluchtmodus verkeert. Ken je personen die om het minste of geringste ontploffen? Let dan eens op hun ademhaling. Adem naar je buik en er vindt transformatie plaats. - Mediteer
Als je een aangekoekte pan wilt schoonmaken, kost dit flink wat schrob- en schuurwerk. Wat gebeurt er als je dezelfde pan een paar uur in het water laat staan? Je zult zien dat het water het aangekoekte deel losweekt. Als we mediteren en rusten in ons bewustzijn, dan werkt het bewustzijn als water. Alles wat niet thuishoort in ons lichaam en in onze geest weekt los. Door gewoon te zijn, je bewust te zijn van jezelf en regelmatig in stilte te verblijven, zet je een ‘losweekproces’ in gang. Hiermee creëer je ruimte binnen in jezelf waardoor er meer energie door je heen kan stromen. Hierdoor voel je je vitaler en ben je scherp van geest. Dit heeft als voordeel dat heldere en waardevolle inzichten zich aan je openbaren. - Schreeuw, schop en sla
We zijn allemaal wel eens gefrustreerd, boos of gestrest. Deze spanning moet eruit. Nee, het is niet de bedoeling dat je andere mensen uitscheldt of slaat, alhoewel sommige personen daar af en toe wel naar solliciteren! Het lijkt me ook niet verstandig dat je in een restaurant alle woede van je afschreeuwt. Pak een kussen of een bokszak en reageer je frustraties hierop af. Loop door het bos en schreeuw de woede uit je lichaam. Zet een energiek muzieknummer op en schreeuw volop mee. Het is daarnaast ook niet de bedoeling dat je iemand voor de geest haalt en hem in elkaar trimt. Ook dit is geen echte verlossing, maar een andere vorm van iemand kwaad doen. Voel de pijn die in je zit zonder daar een stempel op te drukken. Ram en schreeuw hem eruit. Neem maar eens een proefboksles om het te ervaren. Een heerlijk gevoel en enorm effectief om spanning los te laten. - Huil
Huilen is niet iets wat je bewust doet. Het is een overgave. Verdriet, spanning, emotionele pijn; het wordt allemaal losgelaten tijdens het huilen. Na een huilbui voelen je ogen letterlijk lichter aan. Bewust huilen in aanwezigheid van anderen helpt daarentegen niet. Dat heeft iets theatraals in zich, iets van slachtofferschap. Op die manier huilen heeft niets met loslaten te maken, maar met het vragen om aandacht. In plaats van spanning los te laten, creëer je op deze manier juist meer spanning. Als huilen gebeurt in het bijzijn van anderen, laat het dan in ieder geval spontaan zijn. Dan reinigt het diep. Als je alleen bent, zet dan eens een rustig muziekje op en voel en ervaar je ongemak. Als het komt, laat het dan gaan: hoe intenser, hoe meer je loslaat. Geef je over! - Gebruik humor als kracht
Door te lachen laten we spanning los. Het geeft ons direct een goed gevoel. Er zijn ook mensen die bijna om alles lachen. Dit is geen lachen, maar een vorm van onzekerheid. Deze vorm van lachen ontlaadt niet, maar creëert spanning. Humor is niet iets wat gepland wordt. Door grappige YouTube-filmpjes te kijken, een leuk boek te lezen of een vriend te bezoeken die je vaak aan het lachen maakt, creëer je openingen voor plezier. Soms zitten we vast in lastige situaties en kunnen we door anders naar de situatie te kijken de humor ervan inzien. Humor ontwapent, verbindt, geeft nieuwe energie en laat spanning los. - Voel liefde
Waar liefde is kan spanning niet overleven. Misschien wel pijn of fysiek ongemak, maar geen spanning, stress of emotionele pijn. Wat ervaar je als je naar een lachende baby kijkt? Voel het eens! Het is puur, het is compleet, het is inspirerend, het raakt je in het hart. De onschuld, de kleine oogjes, het lachje van het kaboutertje. Dit raakt je in je ziel. Jij verandert vanbinnen door alleen al naar een lachende baby te kijken. Liefde is enorm krachtig. Zelfliefde, liefde voor een ander, voor je huisdier of voor de natuur. Liefde is rationeel niet uit te drukken, het is een gevoel, je ervaart het. Liefde voor een ander begint bij het voelen van zelfliefde. Houd van jezelf! - Verwonder jezelf
Er zijn van die momenten dat we één zijn met de natuur. Een zonsondergang, de golven van de zee die op- en neergaan, de stilte op een late zomeravond. Deze momenten raken ons, we beseffen dat we onderdeel zijn van een groter geheel. Dit besef verandert onze innerlijke staat van ‘zijn’. Vaak voelen we dankbaarheid dat we dit mogen aanschouwen, dat we het mysterie van het leven mogen ervaren. Deze momenten doen iets met ons, ze raken ons diep vanbinnen. Het zijn momenten waarop we spontane inzichten krijgen, nieuwe wegen inslaan en ons heel bewust zijn van onszelf. Op deze momenten verandert onze mindset, zuchten we, zijn we dankbaar en sterft de spanning die in ons zit. Op zo’n moment is het niet mogelijk om je gespannen te voelen. Voor verwondering is het niet nodig om verre reizen te maken en exotische oorden te bezoeken. Je kunt jezelf al verwonderen door het besef dat je leeft, of door te kijken naar een bloem of een vogel. Alleen al het besef dat jouw leven een wonder is zorgt voor verwondering. - Schrijf
Haal je gedachten uit je hoofd en zet ze op papier. Het creëert rust in je hoofd. Sommige gedachten dwalen als vicieuze cirkels in je hoofd. Observeer maar eens hoe vaak je aan een bepaalde situatie hebt gedacht of één of ander doemscenario hebt bedacht. De dingen van je afschrijven is een krachtige manier om overbodige bagage los te laten. Schrijven helpt je ook om je bewuster te worden van de details. Voor het schrijven van deze blog had ik al een visie over ‘loslaten’. Ik merkte dat deze visie ruw was en niet zo verfijnd. Het schrijven dwong me om nog beter na te denken over de details. Door dit proces kreeg ik spontaan veel nieuwe ideeën en inzichten. Het hielp me ook om de onduidelijkheid over bepaalde thema’s los te laten door de details zuiver te omschrijven. Schrijf en ervaar het voor jezelf. - Accepteer wat je niet kunt veranderen
Als je vecht tegen datgene wat je niet kunt veranderen creëer je emotionele shit. Wat schiet je ermee op je druk te maken over het weer? Kun jij het veranderen? Toch zijn er heel veel mensen die hun stemming laten afhangen van het weer. Net zoals het weer zijn er nog gigantisch veel andere zaken waar jij en ik geen invloed op hebben, bijvoorbeeld de toekomst. We kunnen ons wel voorbereiden op de toekomst, maar ieder dag zit boordevol verrassingen. Als je jezelf daar voortdurend zorgen om maakt dan ervaar je een belabberde levenskwaliteit. Stress en angst domineren dan je leven. Vecht niet tegen dingen die je niet kunt veranderen. Omarm de situatie en geef je over. Jezelf overgeven is geen zwakte, maar spirituele kracht. Het verandert je energie direct.
Praktisch toepasbaar
Deze technieken zijn concreet en praktisch toepasbaar. Ze helpen je om de energie in je lichaam te laten stromen en spanning op een positieve manier los te laten. Experimenteer en onderzoek wat voor jou het beste werkt, en wie weet ontdek je nog andere technieken. Pas ze toe en onderneem actie. Het moment om spanning los te laten is nu! Met jouw wilskracht heb je het vermogen hiervoor te kiezen. Vertrouw op de intelligentie van je lichaam, zet een proces in gang waardoor de energie gaat stromen, én het loslaten van spanning gebeurt vanzelf.
Soms zijn er situaties in ons leven die zo heftig zijn dat we een combinatie van technieken nodig hebben om de pijn los te laten. Daarnaast heeft alles natuurlijk tijd nodig! Sommige situaties laten we na een bepaalde periode volkomen los, zoals een scheiding, verlies van een baan of het vroegtijdig moeten beëindigen van een profcarrière door een blessure. Andere zaken laat je nooit echt los. Die blijven je altijd bij, zoals familie of vrienden die komen te overlijden. Loslaten wil niet zeggen dat je de overledene vergeet, wel dat je na het rouwproces doorgaat met je leven.
Het is onmogelijk om een inspirerend leven te leiden als je hoofd vol met stressvolle gedachten zit en je lichaam voortdurend onder emotionele spanning staat.
Laat los!